BAŞLICA İBADETLER
İbadetler beden, mal, hem beden hem de mal ile yapılanlar olmak üzere üç şekilde sınıflandırılır.
1. Mal ile yapılan ibadetler: Zekât ve Kurban
2. Beden ile yapılan ibadetler: Namaz ve Oruç
3. Hem mal hem beden ile yapılan ibadetler: Hac
Namaz
Müslüman bir kişinin yerine getirmekle yükümlü olduğu ibadetlerin başında namaz gelir. Bir ayette şöyle buyrulmaktadır: “…Muhakkak ki namaz müminler için vakitleri belirlenmiş bir farzdır.” Hz. Peygamber de “…Namaz dinin direğidir...” diyerek namazın dindeki önemini açıklamıştır. Namaz kılmak için bazı hazırlıkların yapılması gerekir.
“Namazın dışındaki farzlar” diye de adlandırılan bu hazırlıklar şunlardır: 1. Abdest almak ve gerektiği hâllerde gusül yapmak (hadesten taharet) 2. Elbisenin temiz olması (necasetten taharet) 3. Giyinik olmak (setr-i avret) 4. Kıbleye yönelmek (istikbal-i kıble) 5. Namaz vaktinin gelmiş olması (vakit) 6. Kılınacak namaza niyet etmek (niyet) Namazın dışındaki farzların yanında, bir de namazda yerine getirilmesi gerekli farzlar vardır.Bu farzlar da şunlardır: 1. Namaza “Allahu ekber.” diyerek başlamak (başlama tekbiri) 2. Namazda gereken yerlerde ayakta durmak (kıyam) 3. Kur’an’dan ayetler okumak (kıraat) 4. Secdeye varmadan önce elleri dizlere koyup yere paralel biçimde eğilmek (rükû) 5. Dizleri, elleri, alnı ve burnu yere koyup kapanmak (secde) 6. Namaz sonunda “Ettehiyyatü” duasını okuyacak kadar oturmak (kade-i ahire)
oruç
Oruç, akıl sahibi ve ergenlik çağına gelmiş sağlıklı Müslümanların yerine getirmekle yükümlü olduğu bir ibadettir. Oruç, ramazan ayı boyunca ibadet niyetiyle tan yerinin ağarmasından güneşin batışına kadar geçen süre içinde yemek, içmek ve orucu bozan her türlü hareketten uzak durmak suretiyle gerçekleştirilir. Yüce Allah, Kur’an-ı Kerim’de, “...Öyle ise içinizden kim bu aya (ramazan) ulaşırsa onda oruç tutsun…” buyurarak ramazan orucunu farz kılmıştır.
zekat
Zekât kelime olarak artma, çoğalma, arınma ve bereket gibi anlamlara gelir. Dinî terim olarak ise zekât, zengin Müslümanların yılda bir kez malının veya parasının belli bir miktarını Allah rızası için ihtiyaç sahiplerine vermesidir. İslam dinine göre zengin sayılan Müslümanların zekât vermesi farzdır. Bu, Kur’an’da şöyle açıklanır: “Namazı kılın, zekâtı verin, rükû edenlerle beraber rükû edin.” Bir kimsenin dinen zengin sayılabilmesi için nisap miktarı mala sahip olması gerekir. Zekât verilecek malın veya paranın bir yıl süreyle sahibinin elinde bulunması gerekir. Ayrıca zekât verecek kişinin ödeyeceği borcu da bulunmamalıdır.
HAC
Yüce Allah’ın emrettiği ibadetlerden biri de hacdır. Dinî terim olarak hac, belirli zamanda Kâbe’yi ve etrafındaki kutsal yerleri usulüne uygun olarak ziyaret etmek, buralarda yapılması gereken dinî görevleri yerine getirmektir. Belirli şartları taşıyan Müslümanların ömründe bir defa hacca gitmesi farzdır. Yüce Allah Kur’an-ı Kerim’de, “... Yoluna gücü yetenlerin o evi haccetmesi, Allah’ın insanlar üzerinde bir hakkıdır. Kim inkâr ederse bilmelidir ki Allah bütün âlemlerden müstağnidir (Kimseye muhtaç değildir, her şey ona muhtaçtır.).’’ buyurmuştur
KURBAN
Kurban, Allah’a yaklaşmak ve onun hoşnutluğunu kazanmak amacıyla belli bir zamanda, nitelikleri belirli bir hayvanı usulüne uygun olarak kesmektir. Akıllı, ergenlik çağına gelmiş ve zekât verebilecek seviyede zengin olan Müslümanlar, kurban kesmekle yükümlüdürler. Bu yükümlülük Kur’an-ı Kerim’de şöyle ifade edilmiştir: “Rabb’in için namaz kıl ve kurban kes.”
SALİH AMEL
Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak amacıyla yapılan her güzel iş ve davranışa salih amel denir.Salih amel hiç kimseden karşılık beklemeksizin sadece Allah rızası için yapılır. Bu anlamda bütün ibadetler salih amel sayılır. Ayrıca insanlara güler yüz göstermek, ihtiyacı olan hastaya kan vermek, selam vermek ve ailesini geçindirmek için çalışmak da salih ameldir.
